Piski, szum, dzwonienie, syczenie, pulsowanie, tykanie, szmery, gwizdanie w uszach- wszystko to są objawy szumów usznych (łac. tinnitus). Szumy uszne to grupa nieprzyjemnych doznań dźwiękowych, które są efektem drobnych defektów w uchu wewnętrznym. Nie są chorobą ale dolegliwością o dość dużym stopniu dyskomfortu. Odczuwane są zarówno w uszach jak i w głowie. Okresowo bądź stale. Czasami pacjenci słyszą nawet kilka dźwięków naraz. Niektórym osobom dźwięki te przeszkadzają tylko w ciszy np. przy zasypianiu, czasami jednak nie pozwalają normalnie funkcjonować (potrafią doprowadzić do skrajnej rozpaczy i depresji). Osoby cierpiące z powodu szumów usznych nie potrafią skupić się na pracy ani efektywnie wypocząć. Ponadto, z tymi dolegliwościami często idzie w parze nadwrażliwość na dźwięki.
Szumów usznych najczęściej doświadczają osoby po 60. roku życia, ale mogą dotknąć osoby w każdym wieku. Specjaliści oceniają, że odczuwa je aż 20 % Polaków. Dla ok. 5% pacjentów jest to bardzo poważny problem.
Nie wolno ich bagatelizować a w razie ich wystąpienia należy zgłosić się do specjalisty, który pokieruje naszymi działaniami. Warto zapamiętać czy objawy pojawiły się nagle, w jakich okolicznościach i jak długo trwają. Czy szumom usznym towarzyszą również inne dolegliwości np.: różnego rodzaju bóle, utrata słuchu, zaburzenia równowagi. Odpowiedzi na te pytania mogą mieć znaczenie podczas poszukiwania przyczyny szumów.
Większość nas doświadcza czasowego, tak zwanego dzwonienia w uszach. Najczęściej zjawisko to występuje w ciszy.
Jednak chwilowe, przemijające dźwięki zazwyczaj nie dokuczają nam bardzo i nie wymagają konsultacji lekarskiej. Rozpoznania wymagają natomiast wszelkie odczuwane przez pacjenta szumy uszne trwające dłużej niż 5 minut i pojawiające się częściej niż raz w tygodniu.
Szumy uszne mogą mieć charakter subiektywny oraz rzadziej spotykany - obiektywny. W przypadku gdy dźwięki słyszy tylko pacjent, jest to zwykle aktywność wyłącznie w obrębie układu nerwowego czyli tzw. szumy subiektywne, inaczej podmiotowe bądź prawdziwe. Stanowią one zdecydowaną większość.
W niektórych przypadkach dźwięki mogą mieć pochodzenie mechaniczne i mogą być słyszane przez osoby trzecie podczas osłuchiwania uchem bądź z użyciem fonendoskopu. Są to szumy obiektywne (inaczej rzekome bądź przedmiotowe) i stanowią mniej niż 5% wszystkich przypadków.